İklim değişikliğini tetikleyen etken: Karbon ayak izi
İnsanın günlük yaşantısında yaptığı faaliyetler sonucunda atmosfere yayılmasına neden olduğu karbondioksit miktarı karbon ayak izi olarak tanımlanır. Karbon ayak izi, insanın çevreye verdiği zarar miktarı demek. İki ana başlığı bulunuyor. Birincil ayak izi, doğrudan ayak izi olarak da biliniyor. Birincil ayak izi, evrensel enerji tüketimi, araba, uçak ve benzeri ulaşım araçlarda fosil yakıtların yanmasından dolayı ortaya çıkan karbondioksitin atmosfere ulaşmasını ifade ediyor. İkincil ayak izi ise dolaylı ayak izi olarak da biliniyor. İkincil ayak izi, günlük yaşantımızda kullandığımız ürünlerin üretimi ve son olarak bozulması, kullanılmamasına kadar ortaya çıkan karbondioksitin atmosfere ulaşmasını ifade ediyor. Atmosferde bulunan karbondioksit ve sera gazları, atmosferi oluşumundan beri var. Seralarda olduğu gibi ısıyı içinde tutarak dünyayı bizler için yaşanabilir hale getiriyor. Endüstriyelleşmenin başlamasıyla birlikte atmosferde bulunan bu tür gazların miktarı arttı. Bu artış ise küresel ısınmayı beraberinde getirmesiyle iklim değişiklikleri hissedilir hale geldi. Günlük yaşantıda yapılan faaliyetler sera gazlarının artmasına neden oluyor ve dünyanın geleceği etkileniyor.
Bazı durumlarda atmosfere yayılımına neden olduğumuz karbondioksit salınımını açıkça görebiliyoruz. Bunlara örnek olarak kullandığımız araçların egzozlarından çıkan gazları verebiliriz. Diğer bir yandan ise görmeyi bırakın belki farkında olmadan da bu gazların salınımına ön ayak olduğumuz durumlar var. Buna örnek olarak ise aldığımız ürünlerin üretiminden bize ulaşma sürecine kadar ortaya çıkan karbondioksit gazlarını verebiliriz. Karbon ayak izini tam anlamıyla hesaplayamayabiliriz fakat edineceğimiz bilgilerle beraber bu tür gazların daha az üretilmesini sağlayabilir ve iklim üzerindeki olumsuz etkilerinin azalmasına yardımcı olabiliriz. Karbon ayak izini azaltmak için, bu tür gazların nasıl ortaya çıktığına dair bilinçli olmak gerekiyor. Daha sonra ise miktarını hesaplamak gerekiyor. Ölçmek, yönetmek ve kontrol altına almak basamaklarıyla bilinçlenerek iklim değişikliğinin önüne geçilebilir.
KARBON AYAK İZİNİ AZALTMANIN YOLLARI
1. Mümkünse güneş, rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynakları ve tasarruflu ampul kullanarak elektrik kullanımını; güneş enerjisi kullanarak doğalgaz kullanımını azaltılabilir. Böylece en önemli emisyon kaynaklarından biri olan enerji tüketimini azaltabiliriz.
2. Ağaçlandırma çalışmalarına katkıda bulunarak dikilen her ağaç için yılda 12 kilogram karbondioksit emilimi sağlanabilir.
3. Ev, okul ve iş yerlerindeki çöplerimizi geri dönüşüm kutularına atarak, emisyon oluşumu engellenebilir.
4. İhtiyaçlarımızı karşılarken önceliğimizi geri dönüştürülebilir, daha yeşil ürünlerden yana kullanarak çevreye katkıda bulunabiliriz. Alacağımız elektronik aletleri A sınıfı enerji tüketimi olanlardan tercih ederek doğa korunabilir.
5. Toplu taşıma araçlarını kullanarak hatta araç yerine yürüyerek veya bisiklet binerek emisyonların azalmasına yardımcı olunabilir.
6. Uçakların kalkış ve inişlerdeki mil başına yakıt tüketimleri normal seyir halindekinden çok daha yüksek olduğu için mümkün olduğunca direk uçuşlar tercih edilebilir.
7. Günlük hayattaki ulaşım ve ısınma ihtiyaçlarımız için temiz yakıtları tercih edebiliriz. Mümkünse fosil yakıtlı araçlar yerine elektrikli ve hidrid araçlar tercih edip, ısınma için de yakıt tercihimizi doğalgazdan yana kullanılabilir.